Dopłaty na zmniejszenie wydobycia nie będą mogły być przeznaczone na codzienną działalność kopalń. Likwidacja będzie odbywać się pod nadzorem właścicieli, a nie przez SRK – to zmiany, które rząd zamierza wprowadzić w ustawie o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego.
Zgodnie z informacjami zawartymi w wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów, do końca I kwartału 2025 r. rząd planuje przyjąć projekt nowelizacji ustawy górniczej, który został opracowany przez Ministerstwo Przemysłu.
Z treści wpisu wynika, że planowane są zmiany w ustawie mające na celu wyeliminowanie przypadków, w których środki z dopłat do redukcji zdolności produkcyjnych są przeznaczane na bieżące wydatki przedsiębiorstw górniczych, zamiast na faktyczną redukcję wydobycia.
Zmiana ustawy przewiduje również likwidację poszczególnych kopalń węgla kamiennego energetycznego przez firmy będące właścicielami tych zakładów, a nie jak miało to miejsce do tej pory przez Spółkę Restrukturyzacji Kopalń (SRK).
Proponowane zmiany przewidują, że proces likwidacji będzie pokrywany z funduszu likwidacji zakładu górniczego oraz innych własnych środków spółki górniczej. W przypadku ich wyczerpania, finansowanie ma pochodzić z dotacji budżetowych oraz innych dostępnych źródeł. Jak podano, do innych źródeł zalicza się zwłaszcza podwyższenie kapitału zakładowego danej spółki górniczej poprzez obligację Skarbu Państwa.
Założenia przewidują możliwość udzielania urlopów górniczych oraz urlopów dla pracowników zakładów przetwarzania węgla, a także odprawy pieniężne dla pracowników zatrudnionych w wygaszanym zakładzie górniczym w dniu, w którym plan ruchu zostanie zatwierdzony przez nadzór górniczy. Świadczenia te będą finansowane przez poszczególne spółki górnicze, które są objęte Nowym Systemem Wsparcia z dotacji budżetowej przeznaczonej na ten cel.
Jak wskazano we wpisie do wykazu, działania te realizują m.in. Krajowy Plan w dziedzinie Energii i Klimatu do 2030 r., który przewiduje stopniowe rezygnowanie z węgla kamiennego jako surowca do produkcji energii elektrycznej i ciepła, a także do szerszych procesów, takich jak transformacja energetyczna Polski oraz dążenie do osiągnięcia neutralności klimatycznej.
Wpis do wykazu legislacyjnych prac rządu podaje, że wprowadzenie przepisów dotyczących wypłaty pomocy publicznej będzie możliwe dopiero po uzyskaniu zgody Komisji Europejskiej.
