Tego roku minęła 125 rocznica narodzin polskiego scenarzysty i krytyka filmowego – Anatola Sterna.
Poeta przyszedł na świat 24 października 1899 roku w Warszawie. Był członkiem rodziny żydowskiej, a zarazem synem dziennikarza Samuela Sterna. Anatol od małego wychowywał się w Warszawie – trzeciej wówczas co do wielkości metropolii w Imperium Rosyjskim. Tam też ukończył gimnazjum i postanowił wyjechać do Wilna na studia. Nie udało mu się ich ukończyć, jednak był na tyle ambitny, że w wieku 20 lat publikował już poematy. Były to między innymi „Nagi człowiek w Śródmieściu”, czy „Futuryzje”. Poeta bardzo negatywnie odnosił się w nich do tradycji; spotkał się z falą krytyki.
„Nuż w bżuhu” – czyli zbiór wierszy pod redakcją m.in. Anatola Sterna
13 listopada 1921 roku ukazała się prowokacyjna jednodniówka. Był to zbiór tekstów i wierszy, mający postać dwustronnego, niemal metrowego plakatu. Wśród autorów, obok Aleksandra Wata, czy Bruna Jasieńskiego, znalazł się Anatol Stern. Jedna z gazet określiła wtedy autorów mianem „apostołów zboczeń”. Nic dziwnego, ponieważ w wierszach można było dopatrzeć się ośmieszenia języka polskiego i jego pisowni. Co więcej, poeta odrzucał też tradycję polskiego romantyzmu.
Przygoda z kinematografią
Anatol Stern był autorem wielu scenariuszy filmowych, w tym „Przedwiośnia” (niestety, nie ma żadnej zachowanej kopii filmu), „Czarnej Perły” (1934), „Znachora” (1937), czy „Pani Minister Tańczy” (1937). Filmy te przyniosły mu ogromną sławę; w latach 1928-1931 był jednym z członków Rady dla Spraw Kultury Filmowej, powołanej przez rząd. Poeta został również autorem scenariuszu filmu „Młody las”, który przedstawiał strajk uczniów z gimnazjum w Piotrkowie Trybunalskim; był to bunt przeciw rusyfikacji.
Po wybuchu II wojny światowej, Stern postanowił udać się do Lwowa. 23 stycznia 1940 roku został aresztowany przez władze sowieckie, jednak szybko udało mu się wyjść z więzienia. Postanowił wyprowadzić się na Bliski Wchód. Przez sześć lat publikował swoje utwory przebywając w Palestynie. Doczekały się one przekładów na język hebrajski.
Ostatnie lata życia
Anatol Stern wrócił do Polski w 1948 roku. Zamieszkał w Warszawie, gdzie nadal publikował. W połowie lat 50. był kierownikiem literackim zespołu „Iluzjon”. Zmarł 19 października 1968 roku w stolicy. Spoczywa na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.
Mimo, że twórczość Sterna była obiektem krytyki i cenzury, można nazwać go prawdziwym poetą, oraz utalentowanym krytykiem filmowym.
