W dniach 15-17 listopada w dolnośląskiej miejscowości Krzyżowa odbyły się uroczyste obchody 35-lecia Mszy Pojednania. Tak zostało nazwane wydarzenie z 12 listopada 1989 roku upamiętniające wyrazisty gest objęcia się na mszalny znak pokoju pierwszego niekomunistycznego Premiera RP Tadeusza Mazowieckiego oraz ówczesnego Kanclerza Niemiec Helmuta Kohla. Odchody organizowała Fundacja Krzyżowa dla Porozumienia Europejskiego przy wsparciu samorządów, Grupy Kopernika oraz Fundacji Konrada Adenauera w Polsce.
Mszy sprzed 35 lat przewodniczył ówczesny biskup opolski Alfons Nossol. Nawiązując do wielokrotnie cytowanego orędzia polskich biskupów z 1965 roku ze słynnym stwierdzeniem „wybaczamy i prosimy o wybaczenie”, wezwał do otwarcia nowego rozdziału we wzajemnych stosunkach narodów polskiego i niemieckiego. Wówczas, przy okazji liturgicznego wezwania do znaku pokoju, pojawił się symboliczny uścisk Mazowieckiego i Kohla.
Wykonany przez polityków publiczny gest stał się ważnym symbolem otwarcia nowego etapu w relacjach polsko-niemieckich. Historyczne obchody miały miejsce w dawnym majątku Helmuta Jamesa von Moltke – członka opozycji antyhitlerowskiej, straconego za aktywność opozycyjną w styczniu 1945 roku. Pałac w czasie II wojny światowej stał się miejscem tajnych spotkań antynazistowskiej grupy Niemców, nazwanej „Krąg z Krzyżowej”. Aktualnie budynek zajmuje Fundacja „Krzyżowa”.
Patronat nad 35-leciem Mszy Pojednania objęli pełnomocnicy rządów ds. stosunków polsko-niemieckich: prof. Krzysztof Ruchniewicz oraz Dietmar Nietan. Najważniejszymi punktami uroczystości były wypowiedzi przedstawicieli polskiego i niemieckiego rządu oraz dyskusja samorządowa dotycząca kształtowania relacji polsko-niemieckich.
16 listopada odprawiono uroczyste nabożeństwo ekumeniczne, któremu przewodniczyli bp Ignacy Dec i bp Waldemar Pytel. Pojawili się również inni hierarchowie z Kościoła rzymskokatolickiego, ewangelickiego oraz augsbursko-ewangelickiego. Odtworzono także nagrane wcześniej z tej okazji wystąpienie polskiej wiceminister spraw zagranicznych Henryki Mościckiej-Dendys oraz minister mieszkalnictwa, rozwoju miast i budownictwa RFN Klary Geywitz.
Mościcka-Dendys mówiła: „Krzyżowa to instytucja symbol w relacjach polsko-niemieckich. Prowadzony tu dom spotkań nie tylko krzewi wiedzę, ale także buduje autentyczne więzi. Realizowane programy rozwijają kompetencje, ale też tolerancję i otwartość. W wielu z nich uczestniczą nie tylko obywatele Polski i Niemiec. Niesiecie państwo lekcję pojednania narodom w innych częściach świata od Bałkanów Zachodnich po Azję Wschodnią”. Akcentowała także mocno wagę historycznej mszy w Krzyżowej sprzed 35 lat oraz partnerski układ sił między Polską i Niemcami w Unii Europejskiej.
Geywitz zwróciła natomiast uwagę na metaforyczne i dosłowne budowanie mostów między dwoma państwami: „Także w sensie dosłownym powstały te mosty pomiędzy Niemcami i Polską. Także w sensie ładu przestrzennego kraje współpracują w sposób oparty na zaufaniu, czyli transgranicznie. Choćby można wspomnieć o rozwoju miast transgranicznych Słubic i Frankfrutu, Goerlitz i Zgorzelca, czy też w zarządzaniu gospodarką wodną na Odrze i Nysie”.
