Rada Ministrów przyjęła projekt nowych przepisów, które mają na celu poprawę jakości powietrza, wsparcie miast w adaptacji do zmian klimatu oraz wprowadzenie wymagań jakościowych dla spalanej biomasy w domowych kotłach. Projekt wprowadza szereg działań skierowanych na ochronę środowiska, z naciskiem na poprawę jakości powietrza, redukcję emisji gazów cieplarnianych oraz zwiększenie efektywności energetycznej w polskich miastach i domach.
Miejskie plany adaptacji do zmian klimatu
Jednym z kluczowych punktów nowego projektu jest zobowiązanie miast powyżej 20 tys. mieszkańców do opracowania tzw. miejskich planów adaptacji do zmian klimatu (MPA). Zgodnie z przepisami, planowane jest, aby każde z tych miast przygotowało indywidualny plan, który pozwoli dostosować jego infrastrukturę i zasoby do skutków zmian klimatycznych, takich jak zmniejszona dostępność wody, podwyższone temperatury czy częstsze i silniejsze zjawiska pogodowe, jak burze czy powodzie.
Przewiduje się, że plany te muszą zostać opracowane do 2 stycznia 2028 roku, a miasta będą mogły otrzymać wsparcie finansowe na ten cel w wysokości 20 mln zł z funduszy unijnych. Dzięki tym działaniom, polskie miasta będą mogły skuteczniej reagować na zmiany klimatyczne, jednocześnie poprawiając warunki życia mieszkańców oraz redukując potencjalne ryzyko związane z ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi.
Programy: „Stop Smog” i „Czyste Powietrze”
Rządowy projekt przewiduje również usprawnienie dwóch kluczowych programów proekologicznych: „Stop Smog” oraz „Czyste Powietrze”. Oba te programy od lat pomagają w walce z zanieczyszczeniem powietrza, koncentrując się na wymianie starych, wysokoemisyjnych pieców (tzw. kopciuchów) oraz poprawie efektywności energetycznej budynków.
Program „Czyste Powietrze” jest skierowany do właścicieli domów jednorodzinnych, którzy mogą uzyskać dofinansowanie na wymianę nieekologicznych systemów grzewczych, np. pieców węglowych, a także na poprawę efektywności energetycznej budynku, np. poprzez jego docieplenie. Program „Stop Smog” natomiast dedykowany jest gminom, w których jakość powietrza przekracza dopuszczalne normy. Gminy te mogą otrzymać wsparcie na realizację inwestycji niskoemisyjnych w domach, takich jak likwidacja starych urządzeń grzewczych, termomodernizacja budynków czy podłączenie do sieci ciepłowniczej lub gazowej.
W ramach nowych przepisów, programy te mają zostać uproszczone i przyspieszone, co pozwoli na szybszą realizację inwestycji proekologicznych. Dofinansowanie ma stać się bardziej dostępne, a procedury administracyjne – mniej skomplikowane, co pomoże przyciągnąć większą liczbę beneficjentów. Dzięki usprawnieniu tych programów możliwe będzie szybsze poprawienie jakości powietrza w najbardziej zanieczyszczonych rejonach Polski.
Jakość biomasy w kotłach domowych
Nowe przepisy wprowadzają także wymagania jakościowe dla biomasy, wykorzystywanej w domowych kotłach. Biomasa, jako jedno z popularniejszych paliw alternatywnych w Polsce, będzie musiała spełniać określone normy, które pozwolą ograniczyć emisję szkodliwych substancji do atmosfery. Wprowadzenie norm jakościowych dla biomasy, zwłaszcza tej spalanej w kotłach w domach jednorodzinnych, pozwoli na dalszą poprawę jakości powietrza i ograniczenie zanieczyszczeń, które negatywnie wpływają na zdrowie mieszkańców.
Zgodnie z projektem, wdrożenie nowych przepisów pozwoli na znaczne przyspieszenie działań w zakresie poprawy jakości powietrza w Polsce. W szczególności dotyczy to terenów, gdzie stężenie zanieczyszczeń powietrza przekracza normy, a problem smogu jest najbardziej odczuwalny. Usprawnione programy „Stop Smog” i „Czyste Powietrze” pozwolą na szybsze wdrożenie działań, które mają na celu ograniczenie emisji gazów cieplarnianych i innych szkodliwych substancji, co przyczyni się do zmniejszenia zanieczyszczenia powietrza.
Nowe przepisy to także element szerszej strategii ochrony środowiska, której celem jest realizacja celów klimatycznych, związanych z poprawą jakości powietrza i przeciwdziałaniem zmianom klimatycznym. Programy te, poprzez wspieranie proekologicznych inwestycji, mają na celu poprawę zdrowia mieszkańców, zmniejszenie kosztów energii oraz ochronę środowiska przed szkodliwymi emisjami.
